“`html

Küresel Ekonomideki Gelişmeler ve Piyasa Etkileri

Dünya genelindeki makroekonomik verilerin açıklanması ve ABD’de Donald Trump’ın başkanlık görevini devir alması, küresel ticaret üzerindeki olası etkileri merakla izleniyor. Özellikle Orta Doğu’daki jeopolitik risklerin azalması, petrol fiyatlarında kayda değer bir gevşeme sağlamış durumda.

Haftanın başında yurt içinde dikkatle takip edilen ABD Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2024 itibarıyla aylık %0,4, yıllık ise %2,9 artış göstererek piyasa beklentileriyle uyum sağladı.

Bu gelişmeler doğrultusunda dolar endeksi, geçen hafta 110,2 ile Kasım 2022’nin en yüksek seviyesine ulaştıktan sonra gerileyerek 109,7 seviyesinde dengelendi.

Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından güncellenen Dünya Ekonomik Görünüm Raporu, 2025 ve 2026 yıllarında küresel büyümenin %3,3 seviyesine ulaşacağını öngörüyor; bu oranın, tarihsel ortalama olan %3.7’nin altında kalacağı belirtiliyor.

Çin’de bu hafta açıklanan verilere göre, ülkenin ekonomisi %5 oranında bir büyüme gösterirken, sanayi üretimi Aralık ayında yıllık %6,2 artışla beklentilerin üzerinde bir performans sergiledi. Ayrıca, perakende satışlardaki artış da %3,7 oldu.

Öte yandan, Orta Doğu’da İsrail ile Filistin arasındaki ateşkes, piyasalardaki risk algısının düşmesine katkıda bulundu.

Analistler, değerli metallerin fiyatlarını etkileyen faktörler arasında Amerikalı tahvil faizlerinin düşmesi sonucunda altın fiyatlarındaki artıştan bahsediyor. Altın fiyatlarının ons başına %0,4, paladyumun %0,6 oranında artış gösterirken, platinin %2,7 ve gümüşün %0,1 düzeyinde azalma yaşadığı görüldü.

Baz metallerde, Çin’de ekonomik aktivitenin artacağını işaret eden veriler, temel talebin artması ihtimalini güçlendirerek fiyatları yukarı yönlü destekledi. Şili’de yapılan açıklamada, ülkenin 2024 yılında dünya bakır üretiminin %23,6’sını karşılayacağı, bu oranın 2034’te %27,3’e yükselebileceği bildirildi.

Şili’deki büyük bakır madeni işletmecisi Antofagasta, 2024’te %1 artışla 664,000 metrik ton üretim gerçekleştireceğini ancak bunun beklentilerin gerisinde kaldığını duyurdu.

Endonezya maden şirketi Vale Indonesia, Bahodopi bölgesinde nikel çıkarımı yapmak üzere Petrosea ile 1 milyar dolarlık bir anlaşma imzalayacağını açıkladı.

Baz metallerde, geçen hafta tezgah üstü piyasalarda bakırın libre fiyatı %1,5, alüminyum %4,3, nikel %1,2, kurşun %1,1 ve çinkonun %2,9 yükseliş göstermiştir.

Piyasalardaki Petrol Fiyatları Artıyor

Pek çok yatırımcı tarafından izlenen petrol fiyatları, Ekim 2024’ten bu yana en yüksek seviyelere ulaştı. ABD’nin Rus petrol üreticilerine yönelik yeni yaptırımları, küresel arz endişelerini artırarak fiyatların yükselmesine sebep oldu. Ancak, Orta Doğu’daki ateşkesin ardından piyasalarda bir çeşit kar satışları yaşandı.

Ayrıca, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), bu yıl için küresel petrol talebinin artış beklentisini sabit bırakırken, 2025’te günlük ortalama 105 bin 200 varil olacağı tahmininde bulunuyor.

Rusya-Ukrayna gerilimi doğal gaz piyasalarını da etkisi altına almaya devam ediyor. Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın enerji altyapısına yönelik insansız hava araçlarıyla saldırılar düzenlediğini açıkladı.

Polonya’nın Rus sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ithalatını bu yıl %80 oranında azaltacağı bildirildi; bu durum Moskova’ya uygulanan yaptırımlardan kaynaklanıyor. Diğer yandan Güney Kore, enerji kaynaklarını çeşitlendirerek ABD’den daha fazla petrol ve gaz almayı planladığını açıkladı.

Bu gelişmelerin ardından Brent petrolün varil fiyatı haftayı %1 artışla kapatırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın fiyatı %1,8 düşüş yaşadı.

Tarım Ürünleri Üzerindeki Etkiler

Trump’ın başkanlık döneminde yeniden artma ihtimali görülen ticaret savaşları, Çin’deki tarım ürünlerinin alımını etkiledi. Çiftçiler, stoklarını artırmak ve alternatif tedarikçiler aramak amacıyla harekete geçti. Çinli işleyicilerin, yüksek fiyatlar nedeniyle ABD’nin soya fasulyesine yönelmesi azalırken, Brezilya’nın tercih edilmeye başlandığı dikkat çekiyor.

ABD Tarım Bakanlığı’nın Cuma günü açıkladığı 2024 hasat tahminleri mısır ve soya fasulyesi vadeli işlemlerinde fiyat artışlarına yol açarken, çiftçilerin ürün satışlarını artırmasında etkili oldu.

Fransa’da ise, kötü hava koşulları ve hastalıkların etkisiyle bazı çiftçiler pancar ekmekten vazgeçmek durumunda kaldı ve şeker fiyatları olumsuz etkilendi. Fransa’nın en büyük şeker üreticisi olan Ouvre, teknik ve mali sıkıntılar nedeniyle tek fabrikasını kapatma kararı aldı.

Geçtiğimiz hafta Chicago Ticaret Borsası’nda buğday fiyatları %1,6, mısır %2,9, soya fasulyesi %1 ve pirinç ise %2,4 oranında artış gösterdi.

Hindistan, bu sezonda 1 milyon metrik ton şeker ihracatına izin vermek üzere son hazırlıklarını yapıyor. Hükümetin bu kararı yakında resmi olarak açıklaması bekleniyor.

Fildişi Sahili ordusunun, kakao kaçakçılığıyla mücadelede bazı yetkilileri görevden aldığı bilgisi de dikkat çekiyor. Kakao kaçakçılığıyla mücadele eden 5 yetkilinin durumu soruşturulmaya devam ediyor.

ABD emtia borsasında, şeker fiyatlarında %4,2 gibi bir azalma yaşanırken pamukta %0,4, kahvede ise %1,4 artış görüldü. Kakaonun ton başına fiyatı ise %5,7 oranında yükseldi.

“`